Slapen als het maan is!

Slapen als het maan is....

"Joey! Je moet slapen als het maan is! En nu is het al zon! Kijk eens! En je hebt nog helemaal niet geslapen!". Joey kruipt uit bed en gaat aan de tafel zitten. Eet zijn brood terwijl hij er lekker enthousiast op los fiept. Tenminste, zolang hij het nog volhoudt en niet uitgeput op de bank in slaap valt.... Zucht.....

Joey is behoorlijk autistisch. En ernstig verstandelijk beperkt. En heeft TOS. Taal is lastig. En begrip hebben over 'begrippen' ook. Joey slaapt soms tijdenlang heel slecht. Dit wil zeggen: 's nachts de hele nacht wakker en in de ochtend uitgeput in slaap vallen. Want Joey bedenkt dan 's avonds om tien uur zo ineens in zijn creatieve, avontuurlijke brein (die fantasie van werkelijkheid niet kan onderscheiden) dat je toch echt wel morgen grote vuurwerk kan halen in China. Nee, Joey, dat kan niet. Praatplaat erbij, tekenen, etc. Maar Joey is een avontuurlijke fantasierijke jongen en hij vindt gewoon dat het wél kan. En als het dan niet kan... nou, dan fantaseer je er gewoon lekker op los in je hoofd. Maar dat fantaseren stopt niet als je dit niet echt wilt.

En Joey wil soms gewoon niet. Soms wil hij gewoon dagenlang lekker op reis in zijn hoofd. En Joey zou ook héél graag een hondje willen. "Als je een hondje wilt, moet je niet steeds overdag slapen. Dan moet je slapen als het maan is. Want overdag moet je wandelen met je hondje". Joey herhaalt keurig: "Ja! Slapen als het maan is! Denk erom! Joey wandelen met hondje!". Maar napraten is iets anders dan echt 'begrijpen' (bij deze mensen "herkennen") wat het inhoudt. En zo ook bij hem. 

Na zijn ontbijt verplaatst Joey zich naar de bank en gaat vrolijk verder met zijn fantasie. Hij is nu sinds gistermiddag 12 uur wakker. Het is ondertussen 9 uur in de volgende ochtend. Hij is nu dus al veel te lang wakker. ..... En dat helpt zijn hoofd ook niet echt. 

Ik ben het zat. Het belemmert hem in leuke dingen doen. Want in plaats van naar smalspoor ligt hij te slapen. En in plaats van fietsen overdag (wat hij leuk vindt) ligt hij op de bank te slapen. Dit kan zo niet langer. 

Slapen is een activiteit van het brein. Veel mensen weten dit niet. Het gaat niet alleen om melatoninelevels, maar ook om 'de dirigent' in je brein: WILLEN slapen. Jezelf áánzetten tot slapen. Soms kan Joey niet slapen om andere redenen, maar de afgelopen drie dagen dirigeert Joey zichzelf liever tot fantaseren dan slapen. Gelukkig herkennen we het verschil.....

Ik pak mijn laptop terwijl ik naast hem op de bank zit. Ik maak in presentaties (de googleversie van powerpoint) een tabel. Vanuit mijn ooghoek kijkt Joey mee, want hij ziet eigenlijk altijd alles. Soms is autisme handig hahaha..... Ik maak een tabel. Met cijfertjes erin. Nog geen reactie. Maar dan zet ik er een picto van een hondje in. "Mama maken, dan?", vraagt hij ineens nieuwsgierig. "Joey hondje?". Ik maak de tabel af en zeg "Kijk... dit is Joey's slapen. Je moet slapen als het maan is (en wijs de zwarte balk aan). Als je hondje hebt moet je hier (en wijs) wandelen met hondje. Maar kijk eens! Dan gaat Joey slapen! En slapen en wandelen kan niet tegelijk! Kijk eens op je horloge?". Joey heeft een simpele smartwatch die zijn slaap bijhoudt en waarop hij de tijd digitaal kan zien. Joey is namelijk van de cijfertjes en vindt dat leuk. Hij kijkt. Er staat een 9 op. "Waar is de tien?", vraag ik hem. Hij wijst in de tabel. "Hondje wandelen!" zegt hij. "Ja, maar dat kan niet. Want jij moet nu slapen. Zie je wel?" Joey is onder de indruk. Ik vul de tabel in vanuit de gegevens uit zijn telefoon/horloge (de sleeptracker) en maak voor hem visueel wanneer hij slaapt. Hij kijkt fronsend mee. Hij is erg onder de indruk. Er staan toch wel veel kruisjes als je eigenlijk met het hondje moet lopen. Of als je naar smalspoor moet. O, daarom ging ik daar gisteren niet heen! Mama zei al dat ik sliep. Ja, natuurlijk sliep ik. Maar nu 'herken' ik wat ze bedoelt! Ik moet dan juist niet slapen!

"Slapen als het maan is! Nu gauw slapen, dan vanmiddag winkel taart halen!", roept hij ineens! Hij gaat meteen liggen, doet zijn ogen dicht en zegt "Kijk, mama, zó is slapen!" en slaapt binnen twee minuten....

Eigenlijk moet ik heel hard lachen. En doe dit inwendig ook. Maar het maakt ook weer erg duidelijk dat, hoewel mijn zoon je de oren van je hoofd kan kletsen en LIJKT alsof hij dingen begrijpt omdat hij herhaalt, hij heel vaak geen sjoege idee heeft van wat het betekent! Gelukkig weet ik dat en kijk ik door zijn taal heen. Lang leven concept ondersteunende communicatie!